Beyaz ölüm: Naftalin
Giysilerimiz,
özellikle yünlü kazaklar, hırkalar güve denilen zararlı tarafından
parçalanmasın diye gardıroplarımızda bekleyen eşyalarımızın arasına naftalinkoyarız.
Güve, bu maddeden hoşlanmadığı için yünlü eşyalar zarar görmeden uzun süre
saklanabilir.
İYİ DE NEDİR BU NAFTALİN?
Bu madde bir süre sonra yok oluyor. (Bitiyor!) Yenisini alıp
yerine koyuyoruz. Peki nereye gidiyor? Naftalin katı halden sıvılaşmadan gaz
hale geçebilen bir kimyasal. Buna süblimleşme deniliyor. Yani buharlaşıp
uçuyor. Elbise dolaplarınızda ve giysilerinizde duyduğunuz o kokunun sebebi de
naftalin buharı. Paket-paket alıp her yıl yenilediğimiz bu madde aslında çok
tehlikeli.
Üzerine naftalin bulaşmış giysileri giymek zarar görmek için
yeterli. Ama size daha tehlikeli olanının hatırlatmak istiyorum.
Giysi dolaplarımız genelde yatak odalarında. Bu dolaplarda
buharlaşan naftalin, oda içerisinde yayılmakta ve yıl boyu, hiç eksilmeyen bir
şekilde zaten kapalı olan yatak odası havalandırmasız kaldığında uykuda
olduğunuz korumasız zamanlar boyunca ciğerlere çekilmekte.
İlk bakışta az bir miktar olduğu için küçümsenip önem
sıralamasında ciddi bir yere konulmasa da her gün kesintisiz solunması çok
tehlikeli sonuçlara gebe olduğunu gösteriyor.
Naftalin (ve diğer
böcek öldürücüler) güvelere karşı kullanılan önemli bir kimyasal. Ama aileniz
ve çocuklarınız
da bu kimyasal ile en az güveler kadar temas halinde yaşıyor. Böyle bir riski
düşündünüz mü?
Özellikle çocukların gelişmemiş metabolizmaları için çok
tehlikeli sorunlara yol açabilir. Bu durumdan kurtulmak geleneksel ev
hayatından bu tür zararlı alışkanlıkları bırakmakla mümkün.
Naftaline
temas etmenin ve uzun süre naftaline maruz kalmanın sağlık açısından kesinlikle
zararları vardır. 20 ppb (part per billion yani 1 milyar partikül içerisinde 20
partikül) sınırı sağlık açısından tehlike arz eder. Solunma yapılan ortamda
bulunması 10 ppm (1
metreküp havada yaklaşık 50 mg) ile sınırlandırılmıştır.
(Amerika standartları, ülkemizde böyle bir sınırlama olduğunu sanmıyorum) Ama
biz buradan hareketle ortamın hacmine göre kullanılabilecek naftalin miktarını
hesaplayabiliriz. Daha detaylı hesaplama yapmak isteyen olursa naftalinin 20 °C deki yoğunluğu 4,42
g/cm³. Uzun süre ya da aşırı solunması sonucu kırmızı kan hücrelerine zarar
verir. Bitkinlik, halsizlik, solgun beniz gibi belirtileri olan kansızlık
rahatsızlığı baş gösterebilir. Ayrıca mide bulantısı, baş dönmesi, kusma,
bayılma, ciğerlerde hasar meydana getirebilir. Gözleri de tahriş edebilir.
Sadece solunum yoluyla değil temas edilmesi durumunda cilt ile de vücuda geçe
bilir ve çeşitli zararlar meydana getirebilir.
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Naftalinin reaksiyonları genelde benzenin reaksiyonlarına benzer. Naftalin, benzenden daha az doymuş olduğu için, kısmi katılma reaksiyonları verir. Naftalin, çoğu boyaların ve reçinelerin elde edilmesinde kullanılır. Mesela indigo boyasının elde edilmesinde bir ara maddedir. Ayrıca, trifenilmetan boyaları, antrakinon ve bunun türevleri, naftalinden elde edilir.
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Naftalinin reaksiyonları genelde benzenin reaksiyonlarına benzer. Naftalin, benzenden daha az doymuş olduğu için, kısmi katılma reaksiyonları verir. Naftalin, çoğu boyaların ve reçinelerin elde edilmesinde kullanılır. Mesela indigo boyasının elde edilmesinde bir ara maddedir. Ayrıca, trifenilmetan boyaları, antrakinon ve bunun türevleri, naftalinden elde edilir.
1819'da ilk defa kömür katranından elde edildi. Bugün ise,
petrolün katalizör yardımı ile parçalanmasından elde edilmektedir. Kömür
katranının fraksiyonlu destilasyonundan elde edilen ve 170-230°C arasında geçen orta
yağda naftalin vardır. Orta yağda naftalinden başka fenol ve piridin bazı da
bulunur. Bu yağdan kristallendirilerek alınan naftalin, sodyum hidroksit ile
muamele edilerek fenolden kurtarılır. Bundan sonra da, erimiş halde seyreltik
sülfat asidiyle muamele edilir ve böylece diğer safsızlıklardan kurtarılır.
Sonra da destilasyona ve sublimasyona tabi tutularak iyice saflaştırılır.
Ege Üniversitesi Halk Sağlığı Öğretim Üyesi
Prof. Dr. Fethi Doğan, aşırı solunması sonucu naftalinin akciğer ve gırtlak
kanserine yol açtığını söylüyor. Doğan, naftalin yerine organik fosforlu böcek
öldürücüler veya içinde böcek öldürücü bileşikler bulunan oltu otu gibi
alternatif ürünlerin kullanılması gerektiğini belirtiyor.
Toz ve tabletler halinde bulunan naftalin
maden kömürünün damıtılmasıyla elde ediliyor. Atmosfer ortamında kolaylıkla
buharlaşan naftalin özellikle haşere ile mücadele ve kıyafetlerin güvelerden
korunması için hemen tüm evlerde kullanılır. Avrupa'nın birçok ülkesinde
naftalin satımının yasak veya denetim altında yapıldığını belirten Prof. Doğan,
naftalinin kanserojen bir madde olduğunu söylüyor. Doğan, "Naftalin,
yapısı gereği vücuda çabuk tesir eder. Uzun süre ya da aşırı solunması sonucu
akciğer veya gırtlak kanserine sebep olur. Ayrıca mide bulantısı, baş dönmesi,
kusma, bayılma, ciğerlerde hasar meydana getirebilir. Gözlerde de tahriş
oluşturabilir. Dünya Sağlık Örgütü tarafından bu madde yasaklanmasına rağmen
hâlâ ülkemizde kolaylıkla temin edilebiliyor." diyor. Naftalinin sadece
solunum yoluyla değil, temas edilmesi durumunda cilt ile de vücuda geçtiğini
ifade eden Doğan, zehirlenmelere de yol açabileceğini dile getiriyor. Doğan,
naftalin yerine daha sağlıklı ve etkili ürünlerin kullanılması gerektiğini
söylüyor. Doğan'ın verdiği bilgilere göre naftalin değil, organik fosforlu veya
karbonatlı böcek öldürücüler kullanılmalı. Bu tür böcek öldürücüler hem daha
sağlıklı hem de daha etkili. Ayrıca 'sentetik piretroit' adlı madde de sadece
güvede değil, hamam böceklerinde de bire bir çözüm üretiyor. Uzun süre
naftaline maruz kalan kıyafetlerin mutlaka yıkanması gerekiyor.
ASIL BOMBA ŞİMDİ!!
PETEK BALLARIN BÜYÜK BÖLÜMÜNDE NAFTALİN VAR
Bilgilendirme toplantısında söz alan Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahmet Dudulluoğlu ise, naftalin konusunda arıcılık işletmecilerine önemli uyarılarda bulundu. Naftalinin, katı halden sıvı hale geçebileceğini, elle temas etmesi halinde sağlık açısından sakıncalar doğurabileceğini anlatan Dudulluoğlu, “Naftalin, insanda bitkinlik, yorgunluk, baş ağrısı, kansızlık ve solgunluk gibi emareler gösterir. Ciğerlerde hasar meydana getirmesinin yanında gözlerde de tahrişe neden olur. Sadece solunum yoluyla değil, teması halinde cilde de zarar verir. Balda naftalin hiç olmayacaktır. Balın yasaya uygun olması için bir kere naftalin limitinin kesinlikle sıfır olması gerekiyor.” diye konuştu.
Arıcılık işletmecilerinin ve bal üreticilerinin yüzde 60’ına yakın bir bölümünün naftalin kullandığına vurgu yapan Dudulluoğlu, halk sağlığı açısından bu maddenin risk oluşturduğunu dile getirdi. Satışa sunulan ve tüketilen petek balların büyük bir bölümünde naftalin bulunduğunu kaydeden Dudulluoğlu, tüketicilerin de bu hususta dikkatli olmaları çağrısında bulundu.
Bilgilendirme toplantısında söz alan Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahmet Dudulluoğlu ise, naftalin konusunda arıcılık işletmecilerine önemli uyarılarda bulundu. Naftalinin, katı halden sıvı hale geçebileceğini, elle temas etmesi halinde sağlık açısından sakıncalar doğurabileceğini anlatan Dudulluoğlu, “Naftalin, insanda bitkinlik, yorgunluk, baş ağrısı, kansızlık ve solgunluk gibi emareler gösterir. Ciğerlerde hasar meydana getirmesinin yanında gözlerde de tahrişe neden olur. Sadece solunum yoluyla değil, teması halinde cilde de zarar verir. Balda naftalin hiç olmayacaktır. Balın yasaya uygun olması için bir kere naftalin limitinin kesinlikle sıfır olması gerekiyor.” diye konuştu.
Arıcılık işletmecilerinin ve bal üreticilerinin yüzde 60’ına yakın bir bölümünün naftalin kullandığına vurgu yapan Dudulluoğlu, halk sağlığı açısından bu maddenin risk oluşturduğunu dile getirdi. Satışa sunulan ve tüketilen petek balların büyük bir bölümünde naftalin bulunduğunu kaydeden Dudulluoğlu, tüketicilerin de bu hususta dikkatli olmaları çağrısında bulundu.
Allah razi olsun .
YanıtlaSilcumlemızden ınsalah
YanıtlaSildaha dün dolabıma alıp koydum naftalin!!tüm gece genzimi yakıp beni rahatsız etti!:(huzursuz uyudum..şimdi de bu yazıyı okuyorum,Allah vesile olanlardan razı olsun..derhal atacağım!
YanıtlaSilkatkım olduysa ne mutlu bana
YanıtlaSilya şu lavobolara koyduğumuz toplarda naftalin değil mi ?? aynı madde mi ?? ..onlarıda böcekler giderden gelmesin ve kokuyu önlesin diye koyuyoruz..o halde onlarda çok zararlı ..
YanıtlaSilevet aynen utopya
YanıtlaSilizninle yazını annelik hayatım.com facebook sitemde paylaşmak istiyorum.herkes okumalı herkes.
YanıtlaSilsıtare
Silbu yazım tamamen arastırma urunudur.blogumdan alıntı yaptıgını belırtırsen ve lınkını d ekoyarsan olabılır
sevgıler
naftalin yerine sabun tozu kullanılabiliyormuş. sevgiler...
YanıtlaSil